Desjardins

Cartulaire
de l’Abbaye de Conques
en Rouergue

/1/

1. Carta de ecclesia de Pris.

801, février.

In nomine Domini hac Dei nostri. Locum sacrum qui situs est in pago Rutenico, in honore et reverentia domini et salvatoris nostri Jhesu Christi, ex reliquiis ejus diligatus seu et sanctæ Mariæ matris ejus et ex reliquias beati Petri principis apostolorum, cui vocabulum est Concas, et sociis eorum qui in eodem domicilio conectuntur, ubi modo est venerabilis vir Madraldus abba et in regimine ejus congregatio monachorum, degentes sub regula beati Benedicti qui Deo sedule famulare videntur. Propter hanc reverentia sanctitatis, ego Leutadus, seu devocione omnipotentis Domini ut exinde mercis michi adcrescat et veniam delictorum adipisci merear, hanc cartolam donationis ad ipsum monasterium seu ad ipsos servientes Deo conscribere et firmare fatio, hoc est infra pago Rutenis civitate, in valle Tarnis, in locis vel villis nuncopantibus ubi vocabulum est Priscio, casa dominicale cum superiores et subteriores vel cum appendicibus suis, cum curtis et ortibus vel et alios mansos, quantos in ipsa villa habet, tam de alode quam de adtracto aut de comparatum vel de qualibet ingenio nobis advenit et in presenti die visus sum possidere, totum in integrum vobis, reliquie sanctorum, seu /2/ abbati vel servientes Deo dono. Similiter et Prisciculas vel Sordingas ipsos mansos simili modo vobis dono; similiter et ipsa rocca Priscio ubi nos et parentes nostri per gentes nefandas incastellare consuevimus, ipsos mansos cum ipsa rocca, sicut superius scriptum est, totos in integrum, similiter cum omnes adjacentias earum, quantum ad ipsos aspicit et ego per ipsos mansos visus sum possidere, cum terra set vineas, cum pratis et pascuis, silvis, garricæ → Gloss. garricis, aquis aquarum vel decursibus, quantum ad ipsos mansos pertinit. Ista omnia, sicut supra nominata sunt, pater meus et mater mea extra hereditatem ulla sororum meorum ad jure propietario michi dederunt, et ego similiter totum et abintegrum vobis, sancti Dei, vel servis domni Salvatoris dono vel posteris servientibus ibidem, ut vobis in omnibus proficiat in augmentum. Ipsi mansi hæc fines habent: de parte orientale subjungit ad terra deves → Gloss. deves Andate et ad ipsa terra Buxadese pervenit usque ad fluvium Tarnis, de ambos lateres vero ipsas fines perveniunt usque ad fluvium Tarnis. Similiter et de mancipiis dono vobis Ariberto et Remelde et filio suo Froderamno et filio suo Gairaldo, istos mancipius vero superius nominatos, quæ michi pater meus et mater mea absque hereditate fratrorum vel heredum meorum in integrum donaverunt, per cartolam donationis tam istos quam illos qui de ipsos nati vel procreati fuerint. Et in alia quod nos conscribere in ipsa donatione rogavimus, tam mansos quam terras et vineas vel mancipiis, quantum ipsa donatio loquid, totum in integrum tibi, domine Jhesu, vel servientibus tuis in hunc monasterio Concas, secundum quod lex romana docet de post mortem causa donationis, ut dum vivo de istam rem superius nominata quem ego in te, domine Jhesu Christe, conscribere rogavi usum et fructum michi reservo; post obitum vero meum quando Domino placuerit, omnes res istas terris et mancipiis, sicut superius scriptum est, quem tibi donavi, domine Jhesu Christe, vel adservientibus tuis in Concas ad te perveniant, nam non ad alios heredes neque ad sorores meas. Non est necesse minime pœna conscribere, sed pro totius rei firmitatis michi /3/ complacuit ut, si ego forsitan inmuta voluntate aut alii heredes mei vel ulla admissa persona qui contra donationem istam ire aut agere voluerit, ei non liceat, sed componat ad partibus domni Salvatoris vel servientibus ibi in ipso monasterio Concas auri libra una et hoc quod repetit vindicare non valeat; et in antea omni tempore firma et inconvulsa permaneat, gestis vero municipalibus, stebulatione quoque pro omni firmitate subnixa.

Facta donatio in mense febroario, anno xx regnante domno nostro Klodohic rege Aquitanorum. — Signum: Leutadus qui has in domni Salvatori in Concas cartolam donationis conscrivere rogavit. S. [M]adraldo qui hanc donatione consensit. S. Achiramno. S. Bertefredo. S. Quandilo. S. Berteranno. S. Boboni. S. Gulfedeo. S. Qualdeberto.