/340/
470. De Columbers.
1101.
Adgia comitissa Willelmi regis Anglorum et Matildis regine filia omnibus Dei fidelibus in Christo salutem. Anno ab incarnacione Domini m c primo, dissensio, que inter Resbacenses et sanctra Fidis Conchensis æcclesie monachos, pro æcclesia Columbariensi diu fuerat ventilata, ad unguem, divina gratia adjutrice, perducta est. Universis itaque Christi sanctæque et matris æcclesiæ filiis et dissensionem et dissensionis originem tractatus subsequens intimabit. Teobaldus comes, Odonis comitis filius, prefatam Columbariensem æcclesiam æcclesie sanctæ Fidis Conchensis, divina gratia inspirante, concessit; ad cujus concessionis confirmationem calicem argenteum per quem donum quod Conchensi æcclesiæ fecerat confirmaret proprios nuncios destinavit. Volens etiam memoratus comes donum quod fecerat inconcussum et irrefragabile permanere, Concensem æcclesiam devotus visitans, et propria sua persone presencia et cifo → Gloss. cifo aureo per quem donum Columbariensis æcclesie quod absens Concensi concesserat testaretur, suorum multis presentibus et hujus doni testimonium perhibentibus et ipsius Conchensis cenobii multis tam monachis quam alterius professionis astantibus, secundo se fecisse testatus est. Mirandum valde et a constanciæ racione vehementer extraneum, predictus comes reversus ad propria, mutato animo, mutavit et donum; æcclesiam Columbariensem quam premissis inditiis Conchensi æcclesie dederat, ira rationem suffocante, subtraxit. Hanc ergo Resbacensis æcclesiæ monachi, non, ut dicitur, absque heresis simoniacæ contagio nec per hostium sed ascendendo potius, annuente prenominato comite, subintrarent. Quid plura, hoc pacto Concenses monachi sic suæ æcclesiæ sibique concessam argumentis prenotatis ecclesiam perdiderunt, quam, quod dictum nefas est, Resbacenses modis quos prescripsimus acceperunt. Diu itaque Concensibus monachis reclamantibus et Resbacencibus in hujusce modi usurpatione manentibus, res est in plerisque conciliis et apud Lugdunensem archiepiscopum Romane sedis legatum aliquandiu ventilata, sed tamen, vivente Teobaldo comite, nullatenus diffinita. Pluribus quoque annorum /341/ decursibus post Teobaldi comitis obitum, sub domino meo Henrico ejus successore et filio et me ejus uxore Adela comitissa, Willelmi regis Anglorum et Matildis regine filia, res extitit indiscussa. Eo itaque anno quo predictus dominus meus comes Henricus, iturum se Jerosolimam, adjunctis cum plurimis episcopis, Laudunensi, Suessioni, Parisiensi, comitibus quoque et nonullis baronibus, decrevisset, mihi injunxit ut inter Concenses et Resbacenses monachos causam tractari preciperem et eorum dissensioni supremam manum inponerem. Statuto ergo die, abbas Resbacensis cum suis monachis acconplicibus et ille frater Arnaldus nomine, quem Concensis æcclesia miserat ante me in causam, vocati conveniunt, episcopis Waltero scilicet Meldensi et Milone Trecensi Arnulfo quoque Latiniaci abbati præsentibus, ex Arnaldi reclamatione et Resbacensium narratione, a memoratis episcopis et abbate meisque et ipsorum episcoporum clericis est extorta sentencia. Que ante me perlata et in medium constituta, abbatem Resbacensem et ejus monachos injuste Columbariensem æcclesiam tenuisse et reos invasionis inconcussa veritate convincit, sicque Concensibus monachis æcclesiam Columbariensem judicii vigore et canonica auctoritate restituit, v itaque kalendas februarii, ante me taliter data sentencia Resbacenses expulit et Conchenses in jus proprium introduxit. Ut autem et hujus negocii modis quos prædiximus diffiniti memoria stabilis valeat permanere, tam eorum qui audiere quam eorum qui dedere sentenciam nomina esse subnectenda decrevimus: Galterius Meldensis episcopus, Milo Trecensis episcopus, Arnulfus abbas Latiniaci, Guicerius prior Coxiaci, Mannasses archidiaconus, Raginaldus comitisse capellanus, Raginaldus filius Milonis de Braio, Oddo precentor Trecensis æcclesiæ, Ansellus, et hii Trecenses, Meldenses duo clerici, Walterus et Gislebertus, Durantus quoque et Rogerius Adele comitisse clerici, et Bernardus et presbyter, et hii omnes clerici; barones: Hugo Flavus, Gualcerius de Feritate, Albertus de Monte Mauri, Arnerius Maingot, Hugo de Dangione, Rodbertus de Turri filius Agenonis, Oddo de Darnestallo, et Bartolomeus, Albertus de Latiniaco, Guandelbertus de Trecis, Teolfus de Chastello Teodorici, Adam de Cruce, Gervasius de Monte sanctæ Mariæ, milites; Burdinus de Alturre, et Heldierus frater /342/ ejus, Hugo panetarius et Goisbertus frater ejus, Petrus de Latiniaco, Lambertus Columbariensis prepositus, Berneredus frater abbatis Resbacensis, Berneredus de Monte Englealdi, Rosco decanus, Gallerius telonearius, Radulfus cellerarius, Radulfus filius Albuini, Gelaldus de Turri, servientes dominas, Walterius de Castriduno, Serlo, Rollandus, Henricus hostiarius, multi quoque alii tam militum quam aliorum quos enumerare perlongum est.
Signum Adele comitisse. Signum filii ejus Tedbaldi. — Rotgerius, clericus regis Anglorum, scripsit cartam istam.
Ego igitur Radulfus filius Alboini castri Colummari et uxor mea concedo domino Deo et beatissimse Fidi virgini Concensi et abbati Begoni et congregationi ejus mansum Ledbergine, et totam terram quæ sita est supra viam novi molendini quæ mibi videtur habere, et de molendino novo totam rentam → Gloss. rentam que ab eo exit a die festivitatis beati Andreæ usque ad nativitatem, tam pisces quam alias res et duo aripenda pratorum et dimidium in campo Bardulfi.